( مار کبری )
حال هر دو گروه برای طبیعت و انسان مفید بوده . یکی از ارکان اساسی چرخه های حیاتی را تشکیل می
دهند . به خصوص در کنترل جمعیت چرندگان مؤثرند .
پدیده ی Mouting ( پوست اندازی ) در مارها به صورت یک تکه انجام می شود . مارها قادرند طعمه های
بیش از قطر بدنشان را شکار کنند .
برای انجام این کار چند تخصص در مارها ایجاد شده :
1.دو نیمه ی فک در بخش جلویی بر خلاف سایر جانوران که به هم جوش خورده توسط بافتی قابل ارتجاع به
نام لیگامان به هم متصل شده است . پس هر نیمه ی فک نسبت به دیگری انعطاف پذیر است .
2.انعطاف پذیری فک پایین در محل اتصال جمجمه بسیار زیاد است .
3.بر خلاف سایر گروه های جانوری اتصال استخوانهای تشکیل دهنده ی کام در مارها بسیار انعطاف پذیر
است و نسبت به هم قابلیت جابجایی دارند . .در هنگام خوردن طعمه ی بزرگ این استخوان ها به حاشیه
هدایت شده ، سقف دهان جای بیشتری را می گیرد.
4.معمولا در همه ی مهره داران منفذ تنفسی در عمق حلق قرار می گیرد اما در مارها منفذ نای در جلوی دهان
واقع شده .
5.مارها فاقد جناغ هستند در نتیجه دنده ها در ناحیه ی شکمی آزادند پس تا جایی که پوست و عضله ی شکمی
قابلیت انعطاف داشته باشند حفره ی شکمی قادر به بزرگ شدن است .
6.در مارها معمولا یک شش تحلیل رفته است و فضای این عضو در اختیار دستگاه گوارش قرار گرفته .
انواع مارها :
در یک تقسیم بندی مارها به چهار گروه تقسیم می شوند :
1. Aglyph 2. Proteroglyph 3. Solenoglyph 4. Opistoglyph
Aglyph : همه ی مارهای غیر سمی در این گروه قرار می گیرند . فاقد دندان هستند . مارهای بوآ و پیتون
جزو این دسته اند . مارهای اخیر دارای عضلات بسیار قوی هستند و با پیچیدن به دور طعمه و خرد کردن
استخوان های آن ، طعمه را می کشند .
Proteroglyph : مارهای این دسته دارای دندانهای سمی در بخش جلویی ماگزیلا هستند . این دندان ها طول
چندانی ندارند . مار کبری نمونه ای از این مارها است .
Solenoglyoh : این مارها دارای دندانهای سمی در بخش جلویی ماگزیلا هستند اما
این دندان بسیار طویل بوده ، قابلیت خم پذیری دارد. در حالت فعالیت عمود بر فک است و در حالت استراحت
به موازات فک قرار می گیرد. مارهای افعی از این نوع اند .
عده ای از مارهای افعی و زنگی قادرند در تاریکی مطلق طعمه هایشان را به میزان 100% موفقیت آمیز
شکار کنند . این نمونه ها در حد فاصل نوستریل و چشم دارای حفره ای هستند که واجد گیرنده های حرارتی
بسیار حساس است که قادر به درک اختلاف حرارتی کمتر از 01/0 درجه ی سانتیگراد است . هر جانور
خون گرمی دارای انرژی گرمایی است که به صورت تشعشع از بدن خارج شده و توسط امواج مادون قرمز
قابل بررسی است . اندازه و موقعیت طعمه از طریق این انرژی گرمایی توسط مارها قابل تشخیص است . به
این اندام در این گونه از مارها Pit Organ یا Loreal Pit می گویند .
Opistoglyph : گرچه دندان سمی دارند اما این دندان در بخش عقبی ماگزیلا است . بنا براین هنگامی عمل
می کند که طعمه به عمق دهان منتقل شده باشد .
مارهای خانواده ی Colubridea دراین گروه جای می گیرند .